ในระบบเบรก มีอุปกรณ์ที่เป็นส่วนประกอบอย่างหนึ่งคือ จานเบรก ซึ่งเป็นกลไกการทำงานที่สำคัญ ในการทำงานของเบรกนั้นสิ่งที่เกิดขึ้น เป็นผลพวงที่ตามมาก็คือ ความร้อน ความร้อนที่เกิดขึ้นนี้ถ้าระบายออกจากชิ้นส่วนระบบเบรกไม่ทันก็จะทำให้ เกิดสะสมและ BRAKE FAD เกิดขึ้นได้ วิธีการการเจียร เจาะรู เซาะร่อง เป็นสิ่งที่ อาจจะต้องทำกับจานเบรกเพื่อช่วยให้การระบายความร้อนทำได้เหมาะสมขึ้น เพื่อ ประสิทธิภาพและความปลอดภัย……..
ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม มันก็ต้องมีเหตุและผล เพราะเกิดเป็นคนย่อมมีความคิดและความเชื่อที่หลากหลาย มีสิ่งเดียวที่เป็นตอนสุดท้ายคือ ความตายที่ไม่อาจจะปฏิเสธหรือหนีมันได้ และถึงตอนนั้นคงไม่ต้องการเหตุและผลอีกต่อไป อย่างที่หลายคนเคยบอกกันนั่นแหละว่า จุดหมายปลายทางนั้นเป็นสิ่งที่หลายคนอาจจะไม่อยากรู้แต่ระหว่างทางเป็นสิ่งที่ต้องทำความเข้าใจ สิ่งหนึ่งที่เป็นสาเหตุของความตายได้นั้นก็คืออุบัติเหตุ และสาเหตุของอุบัติเหตุทางรถยนต์จากการเบรกแตกหรือ BRAKE FADE นั้น ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุอย่างที่เคยได้ยินกัน
สิ่งที่ทำให้เกิดการเบรกแตกนั้น มีอยู่ด้วยกันสองแบบใหญ่ๆ ก็คือ เกิดการเบรกแตกแบบที่เป็นความเสียหายหรือจากการรั่วซึมของอุปกรณ์ในระบบเบรก เมื่อเกิดการชำรุดเสียหายทำให้การเบรกผิดปกติอย่างเช่น สายเบรกแตกหรือขาด ซึ่งการรั่วของระบบเบรกก็มีทั้งแบบค่อยๆ รั่วและรั่วทันทีทันใดตามลักษณะของสาเหตุความเสียหาย
สำหรับอาการเบรกแตก หรือเบรกไม่มีแรงดัน เบรกจมหาย อีกสาเหตุที่เกิดจากการสะสมความร้อนที่เกิดขึ้นจากการทำงาน ซึ่งอย่างที่รู้ว่าความร้อนมันเกิดขึ้นทุกครั้งที่เกิดการทำงานเตะเบรกหรือทำการเบรก ยิ่งเบรกแรงใช้แรงเบรกมาก เพื่อต้องการหยุดรถเท่าไหร่ ความร้อนก็จะยิ่งเกิดและสะสมมากขึ้นเท่านั้น ทำไมเราถึงว่ากันว่ามันเกิดความร้อนสูงสะสม ก็เพราะว่ามันเกิดความร้อนมากแต่การระบายความร้อนมันทำได้เพียงแค่ระดับหนึ่ง
ไอ้ที่ว่าความร้อนเกิดมากนั้นมากในระดับไหน เอาตัวเลขกลมๆ เข้าใจง่ายๆ ว่าอุณหภูมิของการเบรกที่เกิดขึ้นโดยเฉพาะที่จานเบรกนั้นจะสูงมากกว่า 150 องศาเซลเซียส ซึ่งมันสามารถที่จะสูงได้อีกจากปัจจัยแรงเบรกที่ใช้และชิ้นส่วนกลไก ในส่วนของแรงเบรกที่ใช้นั้นมันจะเกิดขึ้นและถูกกระจายระบายออกไปตามชิ้นส่วนของเบรก ที่ไปกับชิ้นส่วนจากผ้าเบรก ลูกสูบเบรกในเบรกแบบดิสก์เบรก ท่อทางน้ำมันเบรกซึ่งชิ้นส่วนอุปกรณ์เหล่านี้มีความสามารถในการทนทานความร้อนได้อยู่ในระดับหนึ่งซึ่งแล้วแต่มาตรฐานของวัสดุของชิ้นส่วนเบรกนั้น
มาตรฐานของชิ้นส่วนนี้จะเป็นกุญแจสำคัญ ที่ทำให้เราจับประเด็นมาคุยกันในวันนี้ ซึ่งที่ว่าไปนั้นคือ ส่วนหนึ่งของการเดินทางของความร้อนที่เกิดขึ้นในระบบเบรก ความร้อนอีกส่วนถูกระบายสู่อากาศภายนอกโดยการแผ่รังสีออกไปส่วนหนึ่งและการนำพาออกไปส่วนหนึ่ง ในยามที่เกิดความร้อนจากการทำงานของเบรกทุกขณะหรือรถเคลื่อนที่ช้าความร้อนก็จะระบายออกไปซึ่งการระบายออกไปนั้นจะมากหรือน้อยหรือเป็นไปอย่างรวดเร็วหรือเชื่องช้าขึ้นอยู่กับคุณสมบัติวัสดุของจานเบรกด้วย ซึ่งเราจะมองไปที่การระบายความร้อนของจานเบรกเป็นหลักในครั้งคราวนี้
ที่มองไปที่จานเบรกเป็นหลักเพราะในมุมเริ่มต้นของการปรับปรุงระบบเบรกในรถยนต์ให้มีการรองรับการทำงานในการเบรกได้เหมาะสมแบบไม่ต้องยุ่งยากมากอีกทั้งในการตรวจสอบระบบเบรกถ้ามีการเปลี่ยนผ้าเบรกใหม่ การเลือกเปลี่ยนจานเบรกที่มีคุณสมบัติในการระบายความร้อนหรือทนทานต่อความร้อนได้ในระดับที่เหมาะสมขึ้นก็ดูจะเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ หรือจะอยากเล่นลองของกับการแต่งจานเบรกเพื่อช่วยให้มันทำงานได้ดีขึ้นก็เป็นทางเลือก
เพื่อให้เห็นภาพชัดว่าความร้อนที่เกิดขึ้นนั้นไม่เพียงแต่ความเร็วสูงความร้อนในการเบรกก็จะเกิดสูงเท่านั้น แต่เรื่องของน้ำหนักรถและแรงโน้มถ่วงซึ่งเข้าใจได้ว่าเป็นแรงกระทำจากแรงโน้มถ่วงทำให้เกิดโม เมนตัมซึ่งเป็นรูปแบบแรงอย่างหนึ่งสูงตามไปด้วย ทำให้เกิดความร้อนในการเบรกสูงได้แม้ย่านความเร็วต่ำอย่างเช่นการที่ขับรถลงทางลาดชันเป็นระยะเวลาต่อเนื่อง ตรงนี้คงพอเข้าใจ
เมื่อความร้อนที่เกิดขึ้นจากการเบรกเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ การทำให้มันอยู่ในระดับที่เหมาะสม ไม่สูง จนกระทั่งทำให้เกิดความเสียหายกับชิ้นส่วนหรือสูงจนทำให้เบรกทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ที่บอกว่าไม่สูงเกินไป ก็เพราะในระดับความร้อนหนึ่งของระบบเบรกจะทำให้ผ้าเบรกหรือจานเบรกบางแบบทำงานจับตัวได้ดี ซึ่งตรงนี้เป็นรายละเอียดที่ต่อไปคงได้ลองดูกัน อย่างนั้นประเด็นในการระบายความร้อนที่จานเบรกจึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจก่อน
สำหรับจานเบรกนั้น มีส่วนประกอบและรูปแบบที่หลากหลายมีรายละเอียดของเทคนิคที่มากอยู่เหมือนกันแต่พอจะว่ากันให้เข้าใจง่ายๆ ว่า ส่วนประกอบของจานเบรกในตัวของมันมีส่วนประกอบหลักและส่วนประกอบย่อยที่แตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับเกรดของจานเบรกถ้าเป็นจานเบรกคุณภาพสูงนั้นจะมีการผสมหรือใช้สารประกอบในการผลิตที่มีคุณสมบัติในการระบายความร้อนได้เหมาะสม อีกทั้งยังมีการออกแบบลักษณะของตัวมันให้ช่วยในการระบายความร้อนได้สะดวกขึ้นตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ อย่างที่เราจะเห็นกันได้กับการออกแบบตัวจานให้มีร่องตรงกลาง มีครีบภายใน มีร่องที่ผิวหน้าสัมผัสกับผ้าเบรก มีรูระบายอากาศ ทั้งหมดก็คือหลักการเพิ่มพื้นที่ในการสัมผัสกับอากาศรอบๆ ให้มากขึ้นเพื่อช่วยระบายความร้อน
อย่างที่ว่ามาถ้าในจานเบรกแต่งหรือที่เขาออกแบบมาให้มีคุณสมบัติในการรองรับการเบรกที่สุงมันก็จะมีพวกนี้หรือมีส่วนประกอบสารผสมในตัวจานที่ทำงานในการระบายความร้อนหรือเบรกได้เหมาะสมในระดับหนึ่งที่เหมาะสมยิ่งกว่าจานเบรกธรรมดาติดรถ แต่กับจานเบรกติดรถหรือจานเบรกที่มีทางเลือกทั่วไปเราจะไปเพิ่มส่วนผสมในการสร้างมันคงไม่ทันแบบที่สงกรานต์นักร้องเดอะวอยซ์เขาว่า แต่เราสามารถทำให้มันระบายความร้อนได้เพิ่มขึ้นบ้างจากการช่วยเพิ่มพื้นที่ในการสัมผัสกับอากาศได้
ลักษณะของรูหรือร่องที่เพิ่มขึ้นจะต้องอยู่บนพื้นฐานของลักษณะการช่วยเพิ่มการระบายความร้อนซึ่งจะช่วยให้การทำงานของเบรกเหมาะสมขึ้น แต่ไม่ใช่ว่าถ้ามีแล้วจะเพิ่มทั้งรูและร่องให้มากเกินไปเพราะมันต้องอยู่บนความแข็งแรงของจานเบรกเป็นพื้นฐานด้วย ไอ้รูและร่องที่เพิ่มเติมเข้ามานั้นถ้ามันอยู่ในระดับซึ่งไม่ทำให้ความแข็งแรงของจานเบรกลดลงมากเกินไปจึงจะถือว่ามีประโยชน์และไม่ลดทอนความทนทานในการใช้งาน
แต่ถ้าคิดว่าจะเจาะรูเซาะร่องจานเบรกเอาไว้ใช้เฉพาะกิจจึงคิดว่าจะเจาะให้ยับเพราะคิดว่ายิ่งเยอะน่าจะยิ่งดี ตรงนี้มันก็ไม่แน่เสมอไปเพราะถ้าตัวจานเบรกมีมวลที่น้อยลงเพราะเนื้อมวลวัสดุตัวจานถูกเจาะออกไปมาก การทนความร้อนในช่วงเวลาวิกฤตก็จะลดลง ประมาณว่าถ้าจานมันมีมวลน้อยเวลาที่มันเกิดความร้อนสูงมากๆ จานมันก็จะเสียหายได้ หรือเสียหายก่อนที่จะทันระบายออกไป มันต่างกับเวลาที่จานทนความร้อนอบยู่ในตัวจานได้จานเบรกไม่เสียหายแต่ระบายความร้อนออกได้ช้าหรือในระดับที่มันมีคุณสมบัตินั่นแหละ
การเพิ่มหรือช่วยให้จานเบรกระบายความร้อนได้เหมาะสมหรือมีช่องทางในการสัมผัสกับอากาศที่มากขึ้นนั้นถ้าเทียบกับการเปลี่ยนใช้จานหรืออุปกรณ์เบรกที่มีคุณสมบัติที่สูงขึ้นมาทำหน้าที่ในระบบเบรกแทนแล้วมันก็ดูจะห่างไกลกัน เป็นเพียงแต่ถ้าเราต้องการช่วยให้มันทำงานได้เหมาะสมโดยที่ไม่ต้องไปยุ่งยากกับอย่างอื่นเพราะการใช้งานเราอยู่ในระดับนั้นอยู่แล้วตรงนี้ก็เป็นทางเลือกได้แต่อีกอย่างมันก็พอเข้าใจเผื่อใครไปเห็นจานเบรกดังๆ เขาเจาะรูเซาะร่องกันมาแล้วอยากมาทำเองก็ต้องดูในรายละเอียดอย่างที่ว่ามา จะทำอะไรมันก็ต้องมีเหตุผลมารองรับบ้างเพราะระบบเบรกมันเกี่ยวข้องกับความปลอดภัย…..
เรียบเรียงข้อมูลโดย นิตยสาร ออฟโรด : www.grandprix.co.th/offroadmagazine
ติดตามข่าวสาร ยานยนต์ รถจักรยานยนต์ รถใหม่ ไดที่ www.grandprix.co.th
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.